Tin Vắn Online

by Thu Trang

Lần đầu tiên trong lịch sử Liên hoan phim Sundance được tổ chức năm 1999 – Ba Mùa (Three Seasons) nhận được liền hai giải thưởng quan trọng Giải thưởng của ban giám khảo và Giải do khán giả bình chọn. Đây được xem là một trong những phim thành công nhất do người nước ngoài dàn dựng tại Việt Nam sau Đông Dương (Indochina), Người tình (The Lover)… trong thập niên 90 của thế kỉ trước.

Ba Mùa (Tony Bùi đạo diễn) được xây dựng từ những câu chuyện khá độc lập về những con người bình dị ở Sài Gòn. Kiến An (Ngọc Hiệp) cô gái được thuê về hái và bán hoa sen cho thầy Đào – một người đàn ông giấu kín mình trong ngôi đền giữa ao hoa sen trắng. Tiếng hát vô tình của Kiến An khiến những người hái hoa sen cùng cô có vẻ khó chịu nhưng lại làm cho thầy Đào vốn khép mình trong bóng tối vì bệnh phong bỗng rung động về quá khứ. Kiến An trở thành người giúp thầy Đào chép những vần thơ do ông sáng tác và là người đồng cảm duy nhất với ông trong những ngày cuối đời. Ước nguyện trải hoa sen trắng trên dòng sông kỉ niệm của thầy Đào cũng được Kiến An thực hiện sau khi ông qua đời.

Hải (Đơn Dương) anh lái xe xích lô trong một lần tình cờ chở Lan (Zoe Bùi) cô gái làng chơi đến khách sạn đã nảy sinh tình cảm đặc biệt với cô. Anh không ngại đợi Lan đến tận đêm khuya để chở cô về nhà bằng được. Anh yêu Lan nhưng không được đáp lại, thứ mà anh có thể đem lại cho cô là một giấc ngủ ngon không bị quấy rầy trong khách sạn bằng số tiền anh trúng giải trong cuộc đua xe xích lô.

Một người cựu binh Mỹ đã dành hàng tháng trời ở Sài Gòn để ngày nào cũng ngồi trước hiên nhà trọ và ngắm nhìn ra nhà hàng ở phía bên kia đường. Người đàn ông ấy muốn tìm lại cô con gái đã thất lạc trong chiến tranh tại Việt Nam. Cuối cùng ông tìm thấy cô trong bữa tiệc ồn ào, hỗn độn chỉ một ngày trước khi lên đường về nước.

Đan xen cùng với những câu chuyện trên là cậu bé bán bật lửa, kẹo singum lầm lũi trong mùa mưa gió tìm kế sinh nhai. Ở Woody (tên cậu bé) vẫn có chất hồn nhiên, ngây thơ dù cuộc sống khiến Woody phải bươn chải từ quá sớm.

Hai tác giả kịch bản Tony Bùi và Timothy Linh Bùi đã kể những câu chuyện khác nhau bằng những thủ pháp kể chuyện song song và lồng trong khung cảnh của Sài Gòn lúc mưa lúc nắng. Sau khi được chứng kiến hai bộ phim khá thành công như Đông Dương hay Người tình đều có độ lùi khá lớn về thời gian thì Ba Mùa giúp người ta biết cái gì đang là hiện tại ở Sài Gòn. Một Sài Gòn năng động và ồn ã, những khu nhà mới đang xây, phố phường chăng đầy các nhãn hiệu của các hãng quốc tế. Một Sài Gòn hai mùa mưa nắng đến tương phản, nhưng cũng có lúc tĩnh lặng và đầy chất thơ.

Một kết cấu chuyện trong chuyện không phải là điều mới mẻ. Những nhân vật của Ba Mùa cũng không có nhiều kịch tính và tính cách điển hình. Nhưng yếu tố nhân vật chỉ khai thác ở mức độ vừa phải lại phù hợp với bức tranh của Ba Mùa, họ như những mảnh ghép để tạo thành hình ảnh hoàn chỉnh về Sài Gòn. Chính vì thế thật khó để biết ai là vai chính trong bộ phim này. Bên cạnh đó hình ảnh là yếu tố đem lại thành công cho bộ phim. Khó ai có thể quên trường đoạn Lan trong chiếc áo dài trắng tinh khôi đứng giữa một con phố vắng lặng để tận hưởng cơm mưa hoa phương vỹ đỏ rực trời hay hình ảnh dòng sông hoa sen trắng trên chợ nổi ở cuối phim.

Phần đặc sắc của Ba Mùa còn phải kể đến âm nhạc cho phim. Bài hát dựa theo làn điệu dân ca Đố ai của nhạc sĩ Phạm Duy đã được đưa vào một cách mềm mại ngay trong trường đoạn đầu tiên của phim, khi Kiến An đang hái hoa sen bên hồ.

Ba Mùa của Tony Bùi đã đem đến cho người xem những hình ảnh chân thực về những con người sống trong hai mùa tự nhiên của Sài Gòn, vậy còn một mùa nữa là gì có lẽ câu trả lời tuỳ thuộc vào cảm nhận của mỗi người.

~ by thutrangnguyen on December 7, 2008.

Posted in Critical Writing, Recent Posts
Tags: Ba Mua, Harvey Keitel, Jamie Maxton Graham, Jason Kliot, Saigon, Three Seasons, Tony Bui