Phan Đăng Di: phong cách
by Đặng Hải Quang
Là một đạo diễn của thế hệ trẻ được giới chuyên môn đánh giá rất cao, Phan Đăng Di vừa gặt hái một loạt giải thưởng quốc tế với bộ phim dài đầu tay Bi, Đừng Sợ. Chúng tôi gặp anh trong những ngày Hà Nội rét khắc nghiệt để thực hiện cuộc phỏng vấn kéo dài đúng 10 phút sau buổi dạy của anh tại Dự án Điện ảnh.
Tin Vắn Online (TVO): Thưa anh, anh từng nói mình muốn hướng tới dòng phim tác giả. Vậy muốn xin được kinh phí để tài trợ cho dự án phim của mình, anh đã làm những gì?
Phan Đăng Di (PDD): Phải nói rằng, đây là một trong những khâu khó khăn nhất đối với những người làm phim độc lập. Đặc biệt khi chúng ta còn trẻ, ít kinh nghiệm, chưa có tên tuổi. Với tôi bí quyết rất đơn giản: Tôi luôn chuẩn bị hồ sơ dự án thật kĩ , phải kĩ gấp nhiều lần những người đã thành danh. Hồ sơ nên trình bày đẹp đẽ, bắt mắt, ý tưởng độc đáo. Khi thuyết trình thì nên ngắn gọn, mạch lạc và đưa ra những mục tiêu thật thực tế, dù đã làm thế, cũng không nên nản chí nếu có bị gạt phăng. Xác suất bị gạt luôn là 90%, nhưng 10% người để ý đã đủ làm nên chuyện.
TVO: Nền công nghiệp điện ảnh càng phát triển, việc đạo ý tưởng ngày càng trở nên phổ biến như chúng ta đã thấy qua một số vụ lùm xùm gần đây. Anh có sợ ý tưởng của mình bị đạo, và anh có sợ ý tưởng của mình được cho là giống với các đạo diễn nổi tiếng khác?
PDD: Cái này thì tôi không sợ. Tôi thường nghĩ về một kịch bản hàng mấy năm trời, không đơn giản chỉ nghe qua ý tưởng là có thể làm giống được, hơn nữa, có những cái nó chỉ được thành hình trong quá trình quay, thậm chí chỉ nảy ra khi dựng phim, đến bản thân tôi còn bị bất ngờ và hoàn toàn không biết trước nói gì đến người ngoài. Còn về việc sợ ảnh hưởng ở người khác, thì tôi cũng không sợ.
TVO: Nhưng nghe nói anh bị ảnh hưởng bởi phong cách của Trần Anh Hùng?
PDD: Không, không có ảnh hưởng gì hết. Ai bảo vậy? Phim của anh Hùng và của tôi khác nhau lắm. Anh Hùng có những thủ pháp và uy quyền mà ngoài anh ấy ra thì không ai dùng được đâu. Còn nếu nói có một sự tương đồng thì có thể là trong quan niệm về ngôn ngữ điện ảnh chăng? Về điểm này thì tôi thấy mình cũng cùng suy nghĩ với nhiều đạo diễn.
TVO: Vậy là anh không bị ảnh hưởng bởi đạo diễn nào? Thiết nghĩ nếu xem quá nhiều phim thì chúng ta cũng phải bị ảnh hưởng bởi một số thứ chứ?
PDD: Tất nhiên, chuyện bị ảnh hưởng sau khi xem một bộ phim hay là không thể tránh khỏi. Không người làm phim nào không có sẵn trong đầu một rừng những hình ảnh từ các phim đã xem. Tôi cũng vậy thôi, nhưng tôi không bao giờ làm một bộ phim mà tôi cảm thấy rằng đó là một cái gì của người khác. Nếu tôi yếu đến mức làm ra một tác phẩm mà tôi trong đó nhạt nhòa thì thà đừng làm phim nữa còn hơn.
TVO: Vậy phong cách của anh là gì ạ?
PDD: Cho tới giờ, tôi vẫn chưa thể nói được về phong cách của mình.
TVO: Nhưng qua Khi tôi 20 và Bi, đừng sợ, người xem thấy phim của anh có một thứ không khí nào đó rất chung?
PDD: Đúng, nhưng cái đó mới chỉ là “không khí”, chưa thể gọi là phong cách được. Phong cách là một chuyện rất lớn, phải qua vài phim nữa may ra tôi mới có quyền bàn về chuyện này.
TVO: Anh vốn học chuyên ngành biên kịch, nhưng bộ phim dài đầu tay mà anh làm đạo diễn đã đạt thành công lớn. Anh có thể chia sẻ một ít bí quyết?
PDD: Khi bắt đầu phim ngắn đầu tay, tôi chưa hề có kinh nghiệm làm phim nào cả, ,thậm chí còn chưa từng tham gia một đoàn phim nào nên khi ra hiện trường tôi đơn giản chí yêu cầu mọi người làm đúng những gì mà tôi tưởng tượng thôi. Nhưng cũng may là mọi việc cũng suôn sẻ. Đến lúc làm Khi tôi 20, vì là phim nhựa nên đoàn phim phức tạp hơn, máy móc cồng kềnh, tiền tốn rất nhiều, bản thân tôi vừa phải vừa lo tổ chức sản xuất vừa làm đạo diễn, rất là lộn xộn, nhưng không hiểu sao mọi việc vẫn cứ trôi được. Phim nào làm xong tôi cũng thấy chán, không toại nguyện nhưng rồi không hiểu thế nào vẫn có người thích, như cái Khi tôi 20 còn được chọn vào competition của LHP Venice, sau 2 năm nằm mốc trong ngăn kéo. Phim này sau đó còn mở ra một số cơ hội bất ngờ cho tôi nữa, thậm chí cho cả Bi đừng sợ… Vậy cho nên, đôi khi việc mình cứ cố sống cố chết làm cho được vài phim ngắn có khi lại mở ra cho mình những cánh cửa rộng không ngờ….
TVO: Xin chân thành cảm ơn anh!
Thật sự tôi thấy phim Bi, đừng sợ không hay. Có rất nhiều điểm tôi cảm thấy ko thích ở phim này từ nội dung cho tới cách dàn dựng phim, nhưng điều đặc biệt nổi lên là tôi thấy kết cấu của phim thực sự rất rời rạc.
Ly Ly said this on October 17, 2011 at 10:58 pm