Tứ quái Sài Gòn – cho đời một chút vui
By Phượng Diễm
Xem “Tứ quái Sài Gòn”, tôi nhớ lời nhận xét của một người bạn, có khi người ta đi xem phim chỉ vì một bài hát vui nhộn của “quái kiệt” Tùng Lâm, vì một bộ áo tắm của Thẩm Thúy Hằng hay nụ cười quyến rũ của tài tử La Thoại Tân… Bởi vậy, đừng nhồi nhét vào phim hài những chuyện quá to tát, đôi khi chỉ cần một chi tiết nho nhỏ, một niềm vui gần gũi, hết sức đời thường là đã đủ góp cho đời một chút vui rồi.
“Quái” mới vui
“Tứ quái Sài Gòn” (hãng phim Li-đô – 1973) kể về cuộc hành trình từ quê ra phố của bốn chàng hai lúa là Lùn (Tùng Lâm), Mập (Khả Năng), Râu (Thanh Việt), Lúa (La Thoại Tân). Do “lạ nước lạ cái”, họ gây ra vụ lộn xộn tại quán ăn tây rồi tại đây được một bà bầu gánh hát thu nạp. Do sự cố bất đắc dĩ họ phải sắm vai Lã Bố, Điêu Thuyền trong trích đoạn “Lã Bố hí Điêu Thuyền”, từ đó gây cho khán giả những trận cười nghiêng ngả. Tại đây, họ được cô Tuyết (Thẩm Thúy Hằng) mời về đóng phim kiếm hiệp rồi được đưa ra đảo vắng để tập luyện. Bốn anh chàng nhà quê chân chất không biết rằng đằng sau đó có một âm mưu giấu kín, khiến cho họ lại phải tiếp tục một hành trình trốn chạy vừa kịch tính vừa khiến người xem cười chảy nước mắt. Trong lúc đó, cô Nhài (Kim Cương) – người yêu của chàng Râu – cũng ra thành phố và bị sa vào bẫy của những kẻ âm mưu hại “tứ quái”. Tứ quái – lúc này đã có sự hậu thuẫn của cô Tuyết, vốn đã đem lòng yêu hai Lúa – lại bước vào hành trình đối đầu với bọn người xấu để có thể trở về quê hương.
Cốt truyện của “Tứ quái Sài Gòn” được nhiều người nhận xét là khá giống với một vài phim võ thuật của Hồng Kông những năm 80; nghĩa là có những pha rượt đuổi, có tình yêu khá mùi mẫn, có người đẹp và có những âm mưu ẩn giấu; chỉ khác là chúng được thể hiện qua lăng kính hài hước, vui nhộn. Chính vì vậy mà trường đoạn tứ quái lập mưu đi lậu vé tàu lên thành phố, Lã Bố “dỏm” và Điêu Thuyền giả trang làm loạn sân khấu, hay đoạn bốn “diễn viên võ thuật” của chúng ta trốn chạy khỏi đảo rồi sa vào một trận đá banh ác liệt… được khai thác kỹ hơn là âm mưu của bọn buôn lậu ma túy hay tình yêu của Lúa và cô Tuyết. Để có được thành công của “Tứ quái Sài Gòn”, hãng Li-đô cũng đã mời được một đội ngũ những ngôi sao nức tiếng nhất sân khấu Sài Gòn thời kỳ đó sắm vai. Người đẹp Thẩm Thúy Hằng là cái tên đảm bảo cho hầu hết các bộ phim thương mại là dấu đỏ rực rỡ cho vai cô Tuyết; không còn ai có thể phù hợp hơn tài tử La Thoại Tân trong vai chàng hai Lúa; còn lại ba chàng trai vui nhộn được giao cho quái kiệt Tùng Lâm và các danh hài Thanh Việt, Thanh Hoài, Khả Năng. .. Chính vì thế mà bộ phim đã gây ra một làn sóng hâm mộ không chỉ ở Việt Nam mà còn được làm phụ đề tiếng Trung và tiếng Pháp, phát hành khắp các nước châu Á.
Người đẹp Thẩm Thúy Hằng
Bí quyết hài của “Tứ quái”
Nhộn hết cỡ nhưng cũng cực kỳ giản dị, tự nhiên có thể nói chính là bí quyết hài đầy thuyết phục của “Tứ quái Sài Gòn”. Cách gây hài đầu tiên cũng là dễ nhất thể hiện ở chính tên gọi; anh này là Lùn, anh kia là Mập, một anh thì Râu, còn lại là Lúa. Cái tên cũng thể hiện đặc điểm hình thể đáng chú ý hoặc tính chất của họ. Cái hài thứ hai nằm ở trong những tài năng hiếm có của tứ quái; đó là khả năng ca hát, khả năng đóng kịch kiêm ứng biến, pha trò và tài đá banh. Cách gây hài này thể hiện qua ba trường đoạn lớn trong phim là bắt tàu lên thành phố, bất đắc dĩ phải đóng vai Lã Bố, Điêu Thuyền trong gánh hát và sa vào trận đá banh khi trốn chạy khỏi đảo. Không có tiền nhưng lại muốn đến được chốn phồn hoa, cả nhóm đã nghĩ ra cách giả làm kẻ lòa người què giả đi hát trên chuyến tàu hỏa rồi xin người soát vé rủ lòng thương. Giai điệu của những bài hát dân dã quen thuộc cộng với điệu bộ cường điệu (dáng dấp, cách uốn miệng…) của nhóm hát kỳ dị đã khiến cả toa tàu cười không dứt và khiến cho người lái tàu vừa nể phục vừa thương tình cho họ đi miễn phí. Khi bất đắc dĩ phải vào vai Lã Bố, Điêu Thuyền, họ được dịp thỏa sức khuấy đảo sân khấu kịch. Lúc này, cách múa may, giọng nói lắp, lặp lại lời nhắc của người nhắc vở bên cánh gà… được phát huy khiến cho những nhân vật tưởng như nghiêm trang trở thành những chú hề. Lấy được nhiều sự tán thưởng nhất của khán giả phải kể đến đoạn tứ quái trở thành vận động viên đá banh bất đắc dĩ. Họ ghi bàn không chỉ ngoạn mục mà còn làm người ta vỡ bụng. Lúc thì bốn anh chàng cùng đứng trước quả bóng làm trò, rồi bất thình lình sút tung lưới; lúc thì họ công kênh nhau lên để tung hỏa mù làm thủ môn đối phương rối mắt không thể bắt nổi bóng; lúc thì nhờ vào cú sút đầy uy lực của chàng Mập, làm bay cả thủ môn đối phương lẫn bóng vào lưới…
Tứ quái Sài Gòn cũng đi vào lòng người hâm mộ bởi cho phép xuất hiện những tình tiết vô lý, hay nói cách khác phim này có những chuyện vô lý một cách thuyết phục. Ví như trường đoạn trốn chạy khỏi đảo của tứ quái, một chủ hàng vải người Ấn Độ sẵn sàng hậu thuẫn và còn cho họ vải vóc để ngụy trang và trốn thoát khỏi sự săn lùng của hai tên tay chân dưới trướng lão trùm buôn ma túy; họ lên một cái xe hơi nhỏ xinh đến nỗi mà anh Mập không những không chui vào nổi lại còn bật tung cả cánh cửa xe và cứ phải cầm cánh cửa đuổi chạy theo… Những hình ảnh dí dỏm, vui mắt đến nỗi khán giả quên ngay sự vô lý, bật lên tiếng cười sảng khoái. Chuyện từ miệt vườn lên Sài Gòn không có tàu, chuyện người thường dễ dàng sa vào sân đang diễn ra trận đá banh quan trọng… cũng sẵn sàng được khán giả chấp nhận và bỏ qua để đổi lại những tràng cười sảng khoái.
Làm hài để khán giả cười không phải dễ, cười rồi làm sao để họ nhớ lại càng khó hơn, ngoài cái duyên cũng cần phải có bí quyết nghề nghiệp. Xin được lấy lời của quái kiệt Tùng Lâm nói về nghề diễn hài thay cho lời kết “như hoa mai muốn nở đúng mùa thì người trồng mai phải biết chăm sóc, diễn hài muốn trong tích tắc khán giả cười vui như tết thì phải biết cách khai thác chi tiết. Quên đi yếu tố này, anh hề sẽ chỉ là một thợ diễn mà thôi”.
Thông tin thêm
Bộ phim “Tứ quái Sài Gòn” do hãng Li-đô sản xuất năm 1965, công chiếu năm 1973.
Thể loại: hài.
Thời lượng: 1 giờ 41 phút.
Diễn viên: Thẩm Thúy Hằng, La Thoại Tân, Tùng Lâm, Khả Năng, Thanh Việt, Kim Cương.
Tin Vắn Online 
so great to see writing on one of the leading ladies of saigon cinema …
maximumeskimo said this on February 24, 2011 at 12:01 pm