Thầy Đặng Nhật Minh
Ngày 17/3 vừa rồi lớp học DAĐA được đón một đạo diễn gạo cội của điện ảnh Việt Nam với nhiều bộ phim nổi tiếng, gây được tiếng vang cả trong và ngoài nước. Những câu hỏi đầy hào hứng của các bạn SV đã được đạo diễn Đặng Nhật Minh giải đáp tận tình. Sau đây là ghi nhanh về cuộc phỏng vấn của lớp mình với thầy Minh nhé!SV: Bộ phim “Đừng đốt trong đó có lửa” thầy đang thực hiện đến giai đoạn nào rồi?
ĐNM: Cũng đã quay được một số ngoại cảnh của Mỹ. Về phần in tráng tôi sẽ thực hiện tại Thái Lan In tráng ở Thái Lan rẻ và thuận lợi và họ lành nghề đến mức không bao giờ làm hỏng một thước phim nào, trừ khi mình quay hỏng. VN cũng đã xây dựng một trung tâm in tráng nhưng về kỹ thuật không đảm bảo. Nhập máy móc nhưng không nhập công nghệ rất nguy hiểm, điện ảnh cần sự đồng bộ. Phim nước ngoài chưa hẳn hay nhưng luôn chuẩn, đó thứ điện ảnh VN đang thiếu.
SV: Theo thầy, do nguyên nhân gì ĐAVN chưa phát triển
ĐNM: “ĐA VN thiếu tính chuyên nghiệp” ở các khâu hóa trang, diễn xuất, ánh sáng… 30 năm nay không cử ai đi học nước ngoài là một điều rất nguy hại. Trong khi đó ở trong nước, các ngành liên quan đến kỹ thuật điện ảnh như ánh sáng, khói lửa đều do truyền miệng.
Người làm phim ở VN đơn giản chỉ là người kể chuyện về đất nước mình. Cứ làm vậy mà chưa đạt đến chuẩn. Kịch bản mình không có tính quốc tế,khó ra nước ngoài. Nhưng dù KB hay mà không có kỹ thuật đồng bộ thì không thể có phim hay, hay trước tiên là phải chuẩn
Điện ảnh Hàn Quốc có nhiều tiến bộ vì đã cử hàng trăm người đi học nước ngoài. Phim của họ đạt chuẩn quốc tế và có những sáng tạo mới. Tôi thực sự trông chờ vào các em –thế hệ sau được đào tạo bài bản hơn, dám nghĩ, dám làm
SV: Thầy có kinh nghiệm gì trong chuyển thể kịch bản?
ĐNM: Tôi không có kinh nghiệm gì mấy, chỉ từng làm 1 bộ phim chuyển thể là “Thương nhớ đồng quê” lấy cảm hứng từ truyện ngắn của Nguyễn Huy Thiệp. Đọc truyện này, tôi thích không gian điện ảnh của câu chuyên. Nhưng đây là truyện ngắn nên mối quan hệ sơ sài, nhân vật không rõ.
Muốn tính cách nhân vật rõ ràng thì thấy thiếu ở đâu bồi đắp ở đó. Không nên trông chờ cái bình, dù có cái bình đẹp cần cảm ơn tác giả song mình nhất định phải suy nghĩ để bồi đắp nó. Tôi thêm vào mối quan hệ chị Ngữ, anh Nhâm, cô Quyên cho họ cọ xát nhau để nảy sing những xung đột giữa họ, là những yếu tố cần thiết cho điện ảnh.
SV: Trong phim này thầy sử dụng ngôi tôi để kể chuyện, vậy có nhiều khác biệt với cách kể chuyện ngôi thứ 3 của truyện ngắn?
ĐNM: Tôi thích cách kể tự sự, dùng ngôi 1 đỡ dông dài, đi thẳng vào vấn đề hơn. Có những sự việc diễn ra khách quan thì khó thấy rõ, nhưng qua lời lể nhân vật thấy sự việc rõ ràng hơn. Nhất là độc thoại nội tâm khiến cho cá tính nhân vật cũng như diễn biến câu chuyện hiện lên rõ nét, có hồn hơn.
SV: Thế hệ đạo diễn thứ 6 của TQ đang có những bộ phim đáng chú ý, thầy có đánh giá gì về sự xuất hiện của những gương mặt trẻ?
ĐNM: Đạo diễn Trung Quốc tôi chỉ xem Trương Nghệ Mưu và Trần Khải Ca.
Gần đây bộ phim “Người tốt ở Tam Hiệp” của Giả Chương Kha tạo được tiếng vang, tôi cũng có xem qua nhưng thực sự không mấy thích thú. Tôi cho rằng đạo diễn trẻ Trung Quốc trong vài năm tới chưa có ai vượt qua Trương Nghệ Mưu.
SV: Có bao giờ thầy làm phim, viết kịch bản theo đơn đặt hàng?
ĐNM: Không làm theo đơn đặt hàng bao giờ, thầy thích thì viết nhưng đó là thời của thầy. Các em sau này làm phim công nghiệp hơn thì có thể chỉ là một phần trong guồng máy chung, cần phối hợp với các bộ phận khác.Nếu các bạn có kịch bản mà muốn nó không bị thay đổi sai đi với ý đồ đạo diễn đồng quan điểm hoặc tự làm đạo diễn
Tôi biết nhiều đạo diễn, biên kịch Hàn Quốc, Trung Quốc luôn có nhiều đề cương chào hàng, có nhiều món sẵn sàng cho những khẩu vị khác nhau. Người làm nghề chuyên nghiệp luôn cần phải như vậy.
SV: Thầy có định làm phim thiên về cảm giác
ĐNM: Thầy là người kể chuyện chỉ chọn cái gì đơn giản, kể chuyện mình muốn nói một cách dung dị . Nhưng ĐA thực thụ cần chọn ngôn ngữ, chọn cách thể hiện mới lạ. Tôi thì chưa có dịp làm phim kiểu đó, các em còn trẻ nên quan tâm tìm tòi những hình thức mới mẻ để thể hiện tác phẩm của mình. Loại phim này cũng yêu cầu các em phải có tiền, có những người đồng nghiệp đồng điệu, hợp tác. Có khó khăn nhưng thành công thì được đánh giá cao vì các liên hoan phim thường trao giải cho những gì mới lạ, tìm tòi…
SV: Phong cách đạo diễn thầy yêu thích?
ĐNM: ĐA đa dạng không có gì chính thống
Đối với tôi một đạo diễn có tài, và đạt được những cái đích mình đặt ra tôi đều cảm phục. Đã theo nghề này các em phải cố gắng trên nhiều phương diện để đạt được những mục tiêu của mình.
Tôi thích những tác phẩm điện ảnh của CN tân hiện thực Ý, làn sóng mới của Pháp, điện ảnh Nga thời kỳ băng tan, điện ảnh Nhật Bản…Hãy thử xem phim Ozu, không có cao trào, kịch tính gì nhưng càng xem càng suy ngẫm càng thấy được giá trị của nó.
SV: Thầy nghĩ đâu là rào cản của phim VN đến với thế giới
ĐNM: Khán giả nước ngoài khác mình nhiều và vì thế họ muốn, họ thích cái gì đó không giống ai, muốn biết tính cách VN thể hiện như thế nào qua những bộ phim. Họ có thể châm chước kỹ thuật nhưng mong muốn biết những câu chuyện lạ, độc đáo, đậm chất Việt Nam.
Cũng phải nói rằng, nhân loại đều có những tình cảm chung giống nhau nhưng cần tìm xem cách biểu hiện nào mà chỉ Việt Nam mới có. Bản sắc dân tộc không phải cái bề ngoài mà là cái đã thấm sâu, nói như đạo diễn Ý Felini là “ĐA không phải là nghề mà là nhân sinh quan”, cung cấp cho người xem những gì họ mong muốn, khiến họ hạnh phúc.
SV: Thầy làm việc với các diễn viên như thế nào, có sự khác biệt giữa diễn viên chuyên và không chuyên?
ĐNM: Trước hết cần nói rõ, thế nào là diễn viên chuyên nghiệp. Chuyên nghiệp là chỉ những diễn viên được đào tạo để diễn xuất trước máy quay trong các bộ phim, ở Việt Nam những người như vậy là không nhiều và ranh giới này cũng không thật rõ ràng. Diễn viên không chuyên thì chỉ cần họ diễn tự nhiên, đúng với yêu cầu kịch bản đã mệt nhưng diễn viên chuyên nghiệp thì họ có những lúc diễn xuất xuất thần vượt quá những gì mà đạo diễn mong đợi.
Nhưng dù thế nào, người đạo diễn phải luôn đưa ra được những mệnh lệnh chính xác, nói đúng những điều mình muốn với những hiệu lệnh rõ ràng để người diễn viên hình dung chính xác. Có những lúc cần ví von, liên tưởng. Làm việc với trẻ em lại cũng cần có cách riêng, giảng giải chân tình.
Tóm lại, phẩm chất người đạo diễn là cần “biết hình dung những gì sắp diễn ra”.
SV: Cảm ơn thầy về cuộc trò chuyện thú vị này. Chúc “Đừng đôt, trong đó đã có lửa” sớm ra mắt thành công.
Tin Vắn Online 